Дачка генерала Андэрса ўсклала кветкі ў Курапатах (фота)
Мінск наведала
Ганна Марыя Андэрс — дачка генерала Андэрса. Нягледзячы на тое, што яна зараз з’яўляецца
ўпаўнаважанай па пытаннях міжнароднага дыялогу Канцылярыі Старшыні Савета
Міністраў Рэспублікі Польшча, яе візіт у Беларусь насіў неафіцыйны характар.
Спадарыня Андэрс усклала кветкі да польскага крыжа ў Курапатах, а таксама ля памятнага камяня ахвярам сталінскіх рэпрэсій. Там адбылася невялічкая імша, і спадарыня Андэрс паразмаўляла з прадстаўнікамі польскай дыяспары ў сінявокай.
Па яе словах, яна першы раз у Беларусі, і вельмі радая тут пабываць, бо яе бацька быў цесна звязаны з нашай краінай. Прынамсі, тут ён камандаваў Навагрудскай кавалерыйскай брыгадай і гарнізонам ў Баранавічах.
Спадарыня Андэрс, нягледзячы на неафіцыйнасць свайго візіту, паспела абмеркаваць з прадстаўнікамі беларускіх устаноў, якія займаюцца пытаннямі гісторыі, пытанні актывізацыі польска-беларускага гістарычнага дыялогу. Візіт стаў працягам перамоваў па гэтым пытанні, пачатых у сакавіку ў Мінску кіраўніком польскага знешнепалітычнага ведамства Вітольдам Вашчыкоўскім. Па словах спадарыні Андэрс, яна сустракалася з гісторыкамі Белдзяржуніверсітэта, Нацыянальнай акадэміі навук і архіва.
Зразумела, журналісты не маглі абысці ўвагай наяўнасць альбо адсутнасць у краіне так званага «Беларускага Катынскага спіса». Афіцыйны Мінск сцвярджае, што такіх дакументаў не існуе, і польскія афіцэры ў краіне не расстрэльваліся. У незалежных гісторыкаў — свой погляд на гэтую праблему. Але спадарыня Андэрс не выказалася з гэтай нагоды, адзначыўшы, што яе візіт, хутчэй, неафіцыйны, а гэтае пытанне — справа дыпламатаў. Яна толькі зазначыла, што “не ведае”, што перашкаджае адкрыць пасля столькіх год архівы беларускага КДБ і не высветліць гэтае пытанне раз і назаўсёды.
Пасля візіту ў Беларусь Ганна Марыя Андэрс накіруецца ў Катынь і Смаленск (Расійская Федэрацыя) на ўрачыстыя мерапрыемствы, прысвечаныя Катынскай злачынства і 6-й гадавіне Смаленскай катастрофы. Па яе словах, яе бацька вельмі разлічваў у свой час на тых афіцэраў, якія былі забітыя ў Катыні. А што да Смаленскай катастрофы, то Ганна Марыя таксама шмат з кім з загінулых была асабіста знаёмая.
Ганна Марыя Андэрс нарадзілася ў 1950 г. у Лондане. Яна дачка генерала Польскай Арміі Уладзіслава Андэрса ад другога шлюбу. Генерал Андэрс ўдзельнічаў у вераснёўскай кампаніі 1939 года.
У 1939 годзе савецкія войскі параненым захапілі генерала Андэрса ў палон. Ён на працягу 22 месяцаў знаходзіўся ў турмах НКУС ў Львове і Маскве. Ад 4 жніўня 1941 г. ён стаў камандуючым польскім войскам у СССР, сфарміраваным польскім урадам у Лондане ў адпаведнасці з дамовай Сікорскага-Майскага.
Андэрс вельмі негатыўна ставіўся да савецкага рэжыму і катэгарычна не жадаў ваяваць супраць немцаў пад сцягамі СССР, у якім бачыў ворага палякаў. Ён лічыў, што СССР скарыстаецца любым зручным выпадкам, каб заняволіць Польшчу. Таму ён планаваў вызваліць з-пад улады СССР як мага больш палякаў, адвесці іх з СССР на Захад.
Кіраўнік польскага ўраду генерал Сікорскі, больш лаяльна настроены да саюзніку і які імкнуўся мець польскія войскі на ўсіх франтах, быў супраць гэтых планаў, але Андэрс з дапамогай Чэрчыля здолеў дамагчыся іх ажыццяўлення. Афіцыйна (перад Сталіным) вылучаліся сцвярджэння, што палякаў варта перавесці ў Іран з-за больш цёплага клімату і лепшых магчымасцяў для забеспячэння (англічанамі).
Эвакуацыя «арміі Андэрса» у Іран праходзіла вясной — летам 1942 года, які была завершана да 1 верасня. Да таго моманту (з 12 жніўня) гэтая армія атрымала афіцыйную назву «Польскай Арміі на Усходзе». Пазней, як 2-гі Польскі корпус разам з заходнімі саюзнікамі ўдзельнічала ў баях супраць гітлераўскай Германіі ў Італіі. Найбуйнейшым поспехам 2-га Польскага корпуса стала перамога ў бітве пад Монтэ-Касіна, якая зламала «лінію Густава» і адкрыла саюзнікам шлях на Рым.
Пасля Другой сусветнай вайны генерал Уладзіслаў Андэрс жыў у эміграцыі. Памёр у 1970 г. у Лондане.
