Мінскі паралюш. Расія не выканала цалкам ні аднаго пункта Мінскіх пагадненняў

Расія не выканала цалкам ні аднаго пункта Мінскіх пагадненняў, высоўваючы загадзя невыканальныя ўмовы на перамовах. А Украіна і ЕС шукаюць формулу прадухілення вайны. Пра гэта піша аглядальнік ЛIГАБiзнесIнформ Пётр Шуклінаў.



minsk_summit_norm.jpg

Трохбаковая кантактная група (Украіна, Расія і АБСЕ) па імплементацыі Мінскіх пагадненняў паралізаваная — бакі не праводзяць сустрэчы, не могуць дамовіцца аб працы профільных груп. Паралельна Расія працягвае сцягваць войскі ва Украіну, вылучае невыканальныя патрабаванні і тым самым зрывае працэс мірных перамоваў. На саміце ва Украіне прэзідэнт Еўрапейскага Савета Дональд Туск адкрыта заклікаў Расію пачаць выконваць Мінскія пагадненні — вывесці расійскія войскі з Данбаса і вызваліць закладнікаў.

Няма кантакту

Апошні раз прадстаўнікі кантактнай групы сустракаліся ў мінулую пятніцу, 24 красавіка, каб абмеркаваць падрыхтоўку да відэаканферэнцыі з прадстаўнікамі тэрарыстаў з ДНР і ЛНР. Папярэдне бакі абмеркавалі і ўзгаднілі магчымасць такой канферэнцыі 29 красавіка. На гэтай відэаканферэнцыі плануецца абмеркаваць працу падгруп.

Пазіцыя Украіны складаецца ў тым, што пакуль Масква працягвае парушаць Мінскія пагадненні і ўзмацняць групоўку сваіх войскаў у Данбасе і на мяжы, Украіна не стане фарсіраваць гэтыя перамовы.

Згодна з дамоўленасцямі ў Мінску, падпісанымі ў пачатку лютага, Масква павінна была не толькі спыніць агонь і адвесці артылерыю (што не зроблена). Да цяперашняга часу павінны былі быць вызваленыя ўсе закладнікі, якіх Расія і падкантрольныя ёй баевікі працягваюць утрымліваць — гэты пункт таксама не выкананы. Акрамя таго, Расія абавязалася садзейнічаць назіральнікам АБСЕ, але замест гэтага працягвае перашкаджаць працы арганізацыі ў Данбасе.

«Мы зыходзім з таго, што ўсе дзеянні Расіі супярэчаць мінскім пагадненням. У гэтых умовах, калі працягваецца забойства нашых грамадзян, ці можна казаць пра магчымасць выканання, напрыклад, пункта пяць пагаднення — памілаванне? Забойствы працягваюцца прама зараз і мы не можам заплюшчваць на гэта вочы. Акрамя таго, усе патрабаванні Масквы ў адносінах да будучыні тэрарыстычных утварэнняў не маюць сэнсу і логікі. Так званы аўтаномны статус не мае нічога агульнага з Мінскімі дамовамі. Відавочна, патрабуючы нейкага асаблівага становішча для гэтых утварэнняў, пра якое дагэтуль нічога не сказана ў пагадненнях, Масква заводзіць перамовы ў тупік», — сказаў ЛІГАБізнесІнформ суразмоўца, які знаёмы з ходам перамоваў Трохбаковай кантактнай групы.

Разам з тым, па дадзеных Financial Times, Германія і краіны Еўрапейскага Саюза спрабуюць падштурхнуць Украіну да палітычных саступак з мэтай прымірэння агрэсара. На Захадзе асцерагаюцца, што ў расійскіх акупантаў і наймітаў з’явяцца новыя падставы для ажыццяўлення чарговага вітка вайны ў Данбасе.

Суразмоўцы ў МЗС Украіны адпрэчваюць які-небудзь ціск. Але пацвярджаюць, што некаторым краінам Еўрасаюза хацелася б скончыць расійска-ўкраінскую вайну любой цаной — няхай нават саступкамі з боку Кіева. «Ціск на Украіну з боку Еўрасаюза — гэта фантазіі расійскіх палітыкаў. Ужо не ведаю, хто і што сказаў FT, але ніякага ціску на нас няма. Наадварот, мы і нашы заходнія саюзнікі робім усё магчымае, каб прымусіць Расію пазбавіцца імперскіх комплексаў, каб Мінскія пагаднення маглі, нарэшце, запрацаваць па-сапраўднаму», — сказаў ЛІГАБізнесІнформ суразмоўца ў МЗС Украіны.

У публічнай плоскасці ўсе ключавыя краіны Еўрапейскага Саюза на баку Украіны. Напрыклад, міністр замежных спраў Германіі Франк-Вальтэр Штайнмаер у інтэрв'ю Gazeta Wyborcza заявіў, што «рызыка паўторнага абвастрэння канфлікту на ўсходзе Украіны захоўваецца». Аднак, прыгразіў ён, чарговая эскалацыя і наступ войскаў агрэсара на ўкраінскі Марыупаль «не застануцца без адказу Еўрапейскага Саюза».

Прэзідэнт Еўрапейскага Савета Туск, знаходзячыся ў Кіеве, перад пачаткам пленарнага пасяджэння саміту Украіна-ЕС вырашыў ушанаваць памяць герояў Нябеснай сотні, расстраляных рэжымам Віктара Януковіча на вуліцы інстытуцкай. Туск назваў гэтую вуліцу «святым месцам для Украіны і важным для ўсёй Еўропы».

Да мемарыяла Туск прыйшоў пешшу, пакінуўшы аўтамабіль убаку і спыняючыся ля партрэтаў загінулых герояў. «Вашыя героі аддалі жыццё за Украіну, свабодную ад карупцыі, за Украіну, у якой кіруюць дабро і сумленнасць, за суверэнную і сучасную Украіну, у якой можна годна жыць. Яны зрабілі важны крок. Цяпер усё залежыць ад вашай адвагі, але таксама ад цярпення», — сказаў ён і адзначыў, што выкананне гэтых задач абцяжарана знешніх процідзеяннем.

Туск паабяцаў дапамогу Еўрапейскага Саюза. «У вас магутныя ворагі, але адначасова — шмат сяброў. Вы можаце разлічваць на іх дапамогу, але яе недастаткова, калі вы самі не будзеце мяняць Украіну», — сказаў прэзідэнт Еўрасавета на ўкраінскай мове.

Фактычна пацвярджаючы пазіцыю МЗС Украіны, кіраўнік Еўрапейскага Савета Дональд Туск пасля закрытай сустрэчы з прэзідэнтам Пятром Парашэнкам канстатаваў, што гвалт з боку прарасійскіх баевікоў стала штодзённым. «Мы спадзяемся, што расійскія ўлады выканаюць абавязацельствы, якія ўзялі на сябе, уключаючы вывад расійскіх войскаў з Украіны і ўсёй тэхнікі. Акрамя таго, мы спадзяемся, што ўсе закладнікі будуць адпушчаныя, уключаючы Надзею Саўчанка», — сказаў Туск, заклікаўшы Маскву пачаць выкананне мінскіх пагадненняў.

У сумеснай заяве прэзідэнта Еўрасавета, кіраўніка Еўракамісіі і прэзідэнта Украіны ў Кіеве яшчэ раз падкрэсліваецца, што бакі павінны хутка і ў поўнай меры імплементаваць Мінскія дамоўленасці і выконваць свае абавязацельствы. У сувязі з гэтым асобна падпісаныя «падкрэслілі адказнасць улады Расіі» за выкананне ўзятых абавязацельстваў. Лідэры Еўрасаюза ў чарговы раз асудзілі ўварванне расійскіх войскаў у Данбас і анэксію ўкраінскага Крыму, якую яны не маюць намер прызнаваць.

Больш за тое, як стала вядома, Польшча і Германія не бачаць падстаў для паслаблення санкцыяў супраць Расіі, уведзеных у сувязі з агрэсіяй Масквы супраць Украіны. Пра гэта заявіла кіраўнік польскага ўрада Эва Копач пасля перамоваў з канцлерам Германіі Ангелай Меркель. «Паміж намі пануе згода ў кантэксце ацэнкі сітуацыі і галоўных прынцыпаў палітыкі ў дачыненні да Украіны і Расіі. Лічым, што цяпер няма падставаў, каб аслабіць санкцыі супраць РФ», — сказала яна, дадаўшы, што Украіна можа разлічваць на падтрымку краін Захаду.

ЗонаАТА

Як распавялі ЛІГАБізнесІнформ ў штабе антытэрарыстычнай аперацыі, згодна з мінскім дамоўленасцям, расійскія войскі і найміты адразу пасля спынення агню павінны былі пакінуць шэраг населеных пунктаў, якія па пагадненнях альбо зноў пераходзяць пад кантроль Украіны, альбо становяцца буфернай зонай канфлікту. Аднак расійцы гэтых дамоўленасцей не выконваюць, што таксама, відавочна, уплывае на ход дыпламатычных перамоваў у межах Трохбаковай кантактнай групы.

Асобна камандаванне АТА разглядае сітуацыю ў сяле Шырокіна, з вышыні якога могуць быць выкарыстаны Расіяй для новых ракетных удараў па ўкраінскім Марыупалі — як гэта ўжо было ў студзені і што пацверджана вынікамі АБСЕ. Кіраўнік украінскага боку ў Сумесным цэнтры па кантролі і каардынацыі рэжыму спынення агню (СЦКК) генерал-маёр Андрэй Таран прадставіў у рамках цэнтра ўкраінскі план па дэмілітарызацыі Шырокіна. «Украінскі бок лічыць прыярытэтным пытанне дэмілітарызацыі вёскі Шырокіна. Пры гэтым мінскія пагадненні і вызначаныя імі прынцыпы і крытэры павінны быць пакладзены ў аснову ўсёй далейшай працы ў гэтым кірунку», — сказаў Таран.

План дэмілітарызацыі Шырокіна прадугледжвае поўнае спыненне агню, адвод ваенных падраздзяленняў бакоў на пэўную адлегласць, ўстаноўку вэб-камер, а таксама правядзенне украінскімі спецыялістамі работ па размінаванні вёскі і прылеглай тэрыторыі. Але расійскі бок фактычна адсунуўся ад «праблемы Шырокіна», кажуць суразмоўцы ў штабе АТА.

«Расійскія генералы толькі ствараюць ілюзію працы на гэтым кірунку. Відавочна, што рэальнай дэмілітарызацыі Масква не хоча і толькі шукае спосаб выціснуць украінскія войскі з занятых пазіцый, каб палегчыць сабе наступ на гэтым напрамку, калі ім у будучыні гэтага захочацца», — кажа адзін з украінскіх вайскоўцаў.

У цэлым пагроза поўнамаштабнага наступу з боку Расіі захоўваецца. 50-тысячная групоўка расійскіх войскаў і наймітаў рэгулярна папаўняецца свежымі сіламі з Расіі, падраздзяленні тэрарыстаў і рэгулярных частак расійскай арміі праходзяць навучанне на палігонах у Данбасе. Калі менавіта Масква нанясе ўдар — адкрытае пытанне.